Siłowniki (inaczej nazywane sprężynami gazowymi) to elementy mechaniczne, które wykorzystuje się w sytuacjach, gdzie potrzebne jest użycie bardzo dużej siły, na przykład do uniesienia pokrywy czy klapy samochodowej (siłowniki gazowe do samochodów), przytrzymania tylnej klapy bagażnika (teleskop gazowy), otwierania okien (siłowniki do okien), unoszenia siedziska biurowego fotela lub wtedy, gdy jedziemy autobusem. Mają też zastosowanie w przemyśle, np. w prasie hydraulicznej. Choćby siłowniki do okien ułatwiają nam codzienne życie tam, gdzie chcemy, by siła wymagana do człowieka była jak najmniejsza, a ruch jak najbardziej kontrolowany i płynny.
Istnieje wiele różnych rodzajów siłowników różniących się kształtem i długością (całkowitą mierzymy od środka otworu mocującego do środka otworu mocującego, a suwu tłoczyska — od końca cylindra do początku mocowania końcówki), co pozwala je dobrać do konkretnego narzędzia. Łączy je wykorzystywanie siły wypełniającego je gazu do podnoszenia lub przyciągania różnych materiałów. Znajduje się on w cylindrze wraz z olejem. Dalej siłownik składa się z tłoczyska, tłoka i jego pierścienia, uszczelki, podkładki oraz prowadnicy.
Teleskopy gazowe
Dla przykładu teleskop gazowy jest siłownikiem, który pozwala na podniesienie jakiegoś obiektu bez używania siły z zewnątrz. Wykonuje on różne prace w temperaturach nawet od -45 do +200 stopni Celsjusza. Takie siłowniki gazowe do samochodów są używane między innymi w bagażnikach. Dzięki temu, że wypełnione są gazem, możliwe jest wyrównanie ciśnienia poprzez podnoszenie jednych elementów, przy jednoczesnym wysuwaniu innych. W ten sposób następuje uwolnienie siły w kierunku zasuwu.
Siłownik do okna
Z kolei siłowniki do okien świetnie sprawdzają się w wysoko umieszczonych lub zamontowanych na dachu oknach czy świetlikach w budynkach użyteczności publicznej, magazynowych czy handlowych. Mogą być one otwierane manualnie, za pomocą specjalnej dołączonej korby. Ta metoda jest polecana głównie wtedy, gdy zamierzamy otwierać je stosunkowo rzadko. Istnieją też siłowniki otwierane elektrycznie, dla których z kolei zagrożeniem mogą być przerwy w dostawie prądu, lecz są o wiele wygodniejsze w użyciu; w dodatku można łączyć je w grupy i zastosować w przypadku okien o większej masie.
Siłowniki hydrauliczne powszechnie stosuje się w chłodniach i fabrykach, ponieważ mogą działać bez przerwy, a także w walcarkach hutniczych. Tak zwane siłowniki dwustronnego działania przydają się w budownictwie, transporcie oraz warsztatach samochodowych.
